Jacek Proszyk - własne zapiski

poniedziałek, 27 maja 2019

Jan Sabuda z Bestwiny

Notatka Walerii Owczarz z Bestwiny z 2016 roku, włączona do Archiwum Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej, sygn. 997

Dotyczy: Jan Sabuda ur. 18.10.1894 w Bestwince, zm. 25.08.1942 w KL Auschwitz*
Mieszkał w Bestwinie nr 269. Zginął 25.08.1942 w Obozie Koncentracyjnym w Oświęcim (data z telegramu informującego o zgonie). Żydzi Adolf i Józef Rosenbergowie dwukrotnie ukrywali się u Jana Sabudy. Za pierwszym razem czuli się niepewnie, ponieważ zostali zauważeni i odeszli do Czechowic gdzie później zostali aresztowani i wywiezieni do obozu-więzienia w Mysłowicach, skąd uciekli i ponownie wrócili do Bestwiny do Jana Sabudy, który ich ukrywał (w lutym 1942 roku.). Po jakimś czasie zostali zauważeni, następnie późnym wieczorem została zorganizowana obława domu przez Gestapo i policję.** Przeprowadzono rewizję w domu, dopytywano się o Żydów ale nikt z domowników nie udzielił informacji. Później rewizja nastąpiła w budynkach gospodarczych i znaleziono Rosenbergów w stajni pod żłobem. Aresztowano wszystkich i przewieziono do siedziby Gestapo w Bielsku a potem do obozu. Było to w kwietniu 1942 roku. Losy Żydów nie są znane od tego momentu. Natomiast Jan Sabuda w obozie przebywał jeszcze około 3 miesięcy na co wskazuje otrzymany przez rodzinę telegram z datą śmierci.

* Baza danych Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau podaje datę urodzenia 28.10.1894 Bestwina, zawód: kowal, zginął 20.8.1942 r. w KL Auschwitz]

** mowa tu o niemieckiej policji