Jacek Proszyk - własne zapiski

piątek, 13 marca 2020

Erwin Vogl vel Ralph Erwin i całuję twoją dłoń madame

Kilka informacji biograficznych dotyczących Erwina Vogla, który przyjął pseudonim Ralph Erwin oraz Harry Wright. Zebrałem wszystkie możliwe materiały na jego temat i wrzucam tu w jednym miejscu.

Urodził się 1896 roku w Bielsku w kamienicy przy Rynku nr 6
Zobacz budynek na: Google Maps

Oto jego metryka urodzin z ksiąg izraelickiego urzędu metrykalnego w Bielsku:
Ralph Erwin birth certificate

Nr metryki 1890/1896
Urodzony: 31 października 1896 w Bielsku na Rynku nr 6
Imię: Erwin
Ojciec: Theodor Vogl (ur. 16.01.1867) nauczyciel muzyki z Bielska
Matka: Melanie (ur. 15.11.1866) córka Josefa Denker z Rab Sziget [wyspa w Chorwacji]
Ślub rodziców: 3.08.1892

Miał rodzeństwo:
Walter Vogl (1893-1901) - pochowany na cmentarzu żydowskim w Bielsku
Alfred Vogl (1895-1973) - lekarz w Wiedniu i Nowym Jorku

Kilka słów na temat ojca...

Theodor Vogl (ur. 16.01.1867 Raab/Győr/, Węgry) był organistą, pianistą, kapelmistrzem, dyrygentem i nauczycielem muzyki. Po sześciu latach liceum 1886-1890, studiował w Konserwatorium Gesellschaft der Musikfreunde in Wien. Między innymi harmonię (Harmonielehre) u Antoniego Brucknera  (1886/87), kontrapunkt (1887/1888) i muzykę organową (1887-1890). Podróżował również prywatnie ze swoim nauczycielem i towarzyszył mu i innym uczniom na występie 4. Symfonii w Bratysławie wiosną 1889 roku. W 1890 roku został zaangażowany jako dyrygent w teatrze w Merano. W 1891 kierował niemiecką grupą operetkową w Odessie. W 1892 i 1893 roku był kapelmistrzem w Morawskiej Ostrawie (Mährisch-Ostrau) i Franciszkowych Łaźniach (Franzensbad). W latach 1893-1894 i 1912 był pierwszym dyrygentem teatru miejskiego w Bielsku. Później udzielał także prywatnych lekcji muzyki. Najpóźniej od 1912 r. przeniósł się do Wiednia, gdzie także udzielał lekcji muzyki. W 1915 roku był kapelmistrzem w Wiener Kabaretts, zespole, który latem występował w różnych uzdrowiskach i ośrodkach wypoczynkowych w Austrii. Od 1923 roku był dyrygentem orkiestry teatru w Wiedniu.
Dnia 3 sierpnia 1892 roku ożenił się w Wiedniu z Melanie Denker. Melanie ur. 15 listopada 1866 r. w Wiedniu, zm. 13 października 1921 r. w Wiedniu. Theodor zmarł 22 maja 1933 r. w Wiedniu.

Wracamy do Erwina...

Erwin Vogl (pseudonim Ralph Erwin, Harry Wright), urodził się 31 października 1896 w Bielsku. Pianista i kompozytor. Pierwsze lekcje gry na fortepianie pobierał od ojca. W wieku 10 lat  wystąpił pierwszy raz publicznie w czasie koncertu zorganizowanego przez ojca dla swoich uczniów, w trakcie którego wykonał utwór Josepha Haydna "Rondo all' Ungarese" z koncertu fortepianowego D-dur (Hob.XVIII: 11) z towarzyszeniem miejscowego zespołu miejskiego. Od roku 1912 wraz ze swoim starszym Alfredem uczęszczał do Państwowego Gimnazjum w Wiedniu (k. k. Staats-Gymnasium in Wien XVI). Tu koncertował jako pianista i akompaniator na akademiach szkolnych. Po ukończeniu szkoły średniej w kwietniu 1915 roku zgłosił się na ochotnika do wojska. Będąc na na pierwszej linii frontu w Czarnogórze w czasie świat bożonarodzeniowych w 1915 roku, skomponował kolędę. W trakcie działań wojennych został poważnie ranny. Po zakończeniu I wojny światowej studiował na Uniwersytecie w Wiedniu od semestru zimowego 1918/19 filozofię i muzykologię u prof. G. Adlera, W. Fischera i H. Gála. W 1921 roku jego pierwsze kompozycje zostały wydane przez wiedeński Bohême-Verlag: Najpierw "Grotesk-Rag" (op. 37) na fortepian pod pseudonimem Ralph Erwin, a nieco później Onesteps na głos i fortepian "Pardon! Pardon!" (op. 38).
Jego pierwsza piosenka „Bar, mały bar” została bardzo szybko wydana, jak również rag-time do rewii dla teatru „Apollo”, „Jesteś taki piękny” ("Du bist so schön!") (op. 39), ten drugi pod pseudonimem Harry Wright. Później używał swojego pseudonimu Ralph Erwin zarówno jako kompozytor jak i tłumacz. Vogl początkowo w Wiedniu zarabiał na życie jako pianista barowy i muzyk w kawiarniach. W 1920 w Savoy-Bar przy Himmelpfortgasse 27, rok później w Orient-Bar oraz w barze o nazwie Mirleton w przy Kärntnerstrasse 9. Dodatkowo koncertował na falach radia wiedeńskiego. W latach 1922/23 stworzył duet ze skrzypkiem B. Buchbinderem, który to duet w lipcu 1923 roku okrzyknięty został „najpopularniejszym wiedeńskim duetem barowym” [Badener Zeitung]. Razem z perkusistą Lajosem Löwy (pseudonim Negro) w 1923 roku występował tworząc wirtuozowski zespół jazzowy. W latach 1924/25 był pianistą i liderem w zespole jazzowym "Buchbinder - Erwin" w skład której wchodzili; Ralph Erwin (kompozytor, fortepian), Sidney Lucas (perkusja), Charly Gaudriot (saksofon) oraz Hans Maschka, Weidenhofer i Bergman. Jesienią 1925 roku grał w trio z Oskarem Neuhausem (wokal) i Oskarem Virágiem (skrzypce). W tym czasie był także pianistą w zespole saksofonisty Charly'ego Gaudriota.

Ralph Erwin (pianist) in Jazzband "Buchbinder", 1925,
[Die Stunde, 15.Jan.1925, p.6]
Dnia 18 marca 1927 roku w Pradze miał premierę jego „Vaudeville w trzech aktach” (Vaudeville in drei Akten), który zaprezentował z wiedeńskim Kammerspiele. W tym samym roku wyjechał do Berlina, gdzie początkowo pracował jako pianista. Komponuje operetkę ,"Ich betrüg dich nur aus Liebe" i "Oskar, laß dich nicht verführen". Po kompozycjach na orkiestrę dla kina niemego przychodzi czas na sukces piosenek kina dźwiękowego. W 1928 roku skomponował do filmu "Ich küsse ihre Hand, Madame" szlagier o tym samym tytule (pol.)„Całuję twoją rękę Madame”, który stał się hitem i przysporzył mu sławy na całym świecie. Do piosenki słowa napisał Fritz Rotter a główną rolę zagrała Marlena Dietrich. Ten niemy film zawierał krótką scenę śpiewaną (z Richardem Tauberem w roli głównej), gdzie Harry Liedtke śpiewała tytułową piosenkę. Płyta ze szlagierem w krótkim czasie sprzedała się w ponad milionowym nakładzie. W 1930 roku skomponował muzykę do spektakli w Teatrze Wiedeńskim. W tym samym roku rozpoczął karierę jako kompozytor muzyki filmowej, początkowo dla francuskiej firmy Pathé. Od 1931 roku komponował także hity muzyczne i filmowe do filmów niemieckich. Po dojściu do władzy narodowych socjalistów wyemigrował do Paryża gdzie kontynuował swoją pracę jako kompozytor muzyki filmowej, tworząc muzykę do około 30 filmów. Oprócz francuskich hitów, w 1936 roku napisał także dwa tematy muzyczne do ​​amerykańskiego filmu "One Rainy Afternoon" będącego adaptacją francuskiego oryginału "Monsieur Sans-Gêne", do którego także napisał muzykę filmową. Tego samego roku był także w Londynie, gdzie skomponował muzykę do "Windows Island". Kiedy we wrześniu 1939 roku wybuchła wojna, został internowany wraz z żoną jako wrogi cudzoziemiec, ale został zwolniony po pięciu miesiącach. Pomimo pochodzenia żydowskiego jego piosenki były grane do 1939 roku w wiedeńskim radio oraz były w programie wydarzeń rozrywkowych na terenach Austrii. Po zajęciu Francji przez wojska niemieckie początkowo ukrywał się z żoną, ale został aresztowany 14 maja 1941 roku i internowany (jako niemiecki obywatel austriacki) w obozie przejściowym Beaune-la-Rolande (Durchgangslager Beaune-la-Rolande). Z obozu został zwolniony 13 września 1941 roku z powodu choroby. Lecz nadal mieszkał w pobliżu obozu w Beaune-la-Rolande, gdzie pracował jako pomocnik. Zmarł 15 maja 1943 roku w miejscowym szpitalu z powodu obrażeń, których doznał po alianckim nalocie lotniczym na Beaune-la-Rolande.


Najważniejsze szlagiery:

  • "Ich küsse ihre Hand, Madame" (Całuję twoją dłoń, Madame) Tango
  • "Im Ural" foxtrot
  • "Monsier Sucht Anschluss" w wykonaniu Georges Miltona (1931)
  • "Vier Worte möchte ich Dir sagen"
  • "Leb' wohl schwarzbraunes Mägdelein"


Kompozytor muzyki filmowej:

  • "Ich küsse Ihre Hand, Madame" (1929) (piosenki: "Ich Küsse Ihre Hand Madame", "Ce N'est Que Votre Main Madame") reż. Robert Land
  • "Ich betrüg dich nur aus Liebe" (1930) LuftspielOperette dyr. Theo Haslinger
  • "Échec au roi" (1930) reż. Henri de la Falaise, Leon D'Usseau
  • "Le Roi des resquilleurs" (1930) (piosenka: "J'ai ma combine") (The King of the Gate Crashers), reż. Pierre Colombier
  • "Je t'adore mais pourquoi" (1930) (I Love You... But Why?), reż. Pierre Colombier 
  • "Der kleine Seitensprung" (1931) (piosenki: "Liebling, wie wär's?", "Heut' hast du Chancen bei mir!", "Kinder, ich hab' einen Schwips!") reż. Reinhold Schünzel
  • "L'amoureuse aventure" (1931) (piosenka: "J'ai chanté mon amour à Jeannette") reż. Wilhelm Thiele 
  • "So ein Mädel vergißt man nicht" (1931)
  • "Échec et mat" (1931) (Amours tragiques) reż. Roger Goupillières 
  • "Après l'amour" (1931) (Gdy kończy się miłość) (piosenka: "Garde-moi ton amour") (When Love Is Over), reż. Léonce Perret
  • "Le Roi du cirage" (1931) (piosenka: "T'en fais pas Bouboule") reż. Pierre Colombier 
  • "Atout coeur" (1931) (piosenka: "Si J'aimais") reż. Henry Roussel 
  • "Vertauschte Herzen" (1932) na podstawie książki Oscara Wilde pt. "Bunbury" reż Franz Wenzler
  • "Zweimal Liebe" (1932) reż. Fritz Kortner
  • "Drei von der Kavallerie" (1932) reż. Carl Boese
  • "Der König der Schuhputzer (1932) reż. Pierre Colombier
  • "So ein Mädel vergißt man nicht" (1932) (piosenka:"So ein Mädel vergisst man nicht", "Man hat's nicht leicht"), (A Girl You Don't Forget), reż. Fritz Kortner
  • "Das schöne Abenteuer" ("Piękna przygoda") (1932) (piosenka: "Ins blaue Leben...") reż. Reinhold Schünzel
  • "Liebe, Scherz und Ernst" (1932) (piosenki: "So ein Tag war noch nicht da", "Das Wort ich Liebe Dich", "Vieleicht bist Du das grosse Gueck") reż. Franz Wenzler
  • "La Garnison amoureuse" (1932) reż. Max de Vaucorbeille 
  • "Le Petit écart" (1932) reż. Reinhold Schünzel, Henri Chomette 
  • "Touchons du bois" (1933) (piosenka: "Ne dites qu' en rêvant") reż. Maurice Champreux
  • "Une faible femme" (1933) (A Weak Woman) reż. Max de Vaucorbeil
  • "Malle gevallen" (1934) reż. Jaap Speyer (Holandia)
  • "L' Auberge du Petit-Dragon" (1935), reż. Jean de Limur 
  • "La Dame de Vittel" (1935) reż. Roger Goupillières
  • "Monsieur Sans-Gêne" (1935) (piosenka: Pour Plaire Aux Femmes) reż. Karl Anton 
  • "L'Amour veille" (1936) 
  • "La Reine des resquilleuses" (1936) reż. Marco de Gastyne, Max Glass
  • "L'Île des veuves" (1936), reż. Claude Heymann, Maurice Elvey 
  • "One Rainy Afternoon" (1936) reż. Henry Roussel (piosenki: "Secret rendez-vous", "One rainy afternoon") reż. Matinee Scandal
  • "Le Drame de Shanghaï" (Niewolnica Szanghaju) (1937) reż. Georg Wilhelm Pabst
  • "Sabotaż w pociągu" (Time Bomb) (1938)
  • "Tempête sur l'Asie" (1938) (Burza nad Azją) reż. Richard Oswald
  • "Jeunes filles en détresse" (Girls in Distress) (1939) reż. Georg Wilhelm Pabst 


Dyskografia:
  • "Garde Moi Ton Amour" Charles Louis Pothier, Amedee Ferdinand Pujol, Erwin Vogl - EMI Virgin Music Inc.
  • "J'ai ma Combine" Pierre Charles Colombier, Amedee Ferdinand Pujol, Erwin Vogl - EMI Virgin Music Inc
  • "Just A Song Of Long Ago" Bill Engvick, Louis Eugene B. Porterat, Al Stillman, Erwin Vogl - EMI Robbins Catalog Inc.
  • "Une Longue Nuit" Roger Henri Bertrand, Erwin Vogl - Theodore Presser Company
  • "One Rainy Afternoon" Jack Stern - Fox Sam Publishing Co.
  • "One Rainy Afternoon Cues" Erwin Vogl - Fox Sam Publishing Co.
  • "Pour Plaire Aux Femmes" Roger Henri Bertrand, Erwin Vogl - Theodore Presser Company
  • "Secret Rendez-vous" Preston Sturges Sr., Erwin Vogl - Fox Sam Publishing Co.
  • "Sur Les Quais Du Vieux Paris" Louis Eugene B. Poterat, Erwin Vogl - EMI Robbins Catalog Inc.
  • "T'en fais pas Bouboule" Amedee Ferdinand Pujol - EMI Virgin Music Inc.
  • "Terror on a Train Cues" Erwin Vogl - Twentieth Century-Fox Music Corp.
  • "Uraliin" Ralph Erwin, "Vier Worte möcht ich dir jetzt sagen ..." (Only three words to want to whisper) Foxtrot, Fritz Rotter, Erwin Vogl; The Paul Godwin Dance Orchestra (Tanzorchester Paul Godwin ) - Polydor Beriln, c. March 1929, Odeon 
  • "Ich küsse Ihre Hand, Madame" Harry Liedtke, in the Marlene Dietrich Movie for Deutsche Lichtspiel Syndikat
Dyskografia grupy jazzowej "Buchbinder - Erwin":
  • JAZZBAND BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, xxVe 1161, Forgetful Blues, Od 53060 (30cm)
  • JAZZBAND BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, xxVe 1162, [unident. Titel (Foxtrot)], Od 53061 (30cm)
  • ROSL WAGSCHAL, JACQUES ROTTER MIT ORCHESTER BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, Ve 1174, Schwesterlein, Od A 44816
  • ROSL WAGSCHAL, JACQUES ROTTER MIT ORCHESTER BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, Ve 1175, Ich möchte träumen von dir, mein Pucikam, Od A 44817
  • ROSL WAGSCHAL MIT ORCHESTER BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, Ve 1176, Wenn ich bei Bubi bin, vocRW (Aus “Dolly” voc. Hugo Hirsch), Od 306825
  • JACQUES ROTTER MIT ORCHESTER BUCHBINDER - ERWIN, Wien, 1924/1925, Ve 1178, Madonna, du bist schöner als der Sonnenschei n, vocJR (Aus “Küsse um Mitternacht”), Od A 44815
  • JAZZBAND BUCHBINDER, Wien, Ende 1925, H 457, Fräulein, wie kann man nur so treu sein? (aus„Der Orlow“), Col D-7995, 
  • JAZZBAND BUCHBINDER, Wien, Ende 1925, H 458, Orlow-Tango (aus „Der Orlow“), Col D-7995
  • FRAU GRANICHSTÄDTEN MIT JAZZBAND BUCHBINDER, Wien, Ende 1925, H 459, Für dich, mein Schatz, vocG (aus “Der Orlow”), Col D-7996
==================================
Najważniejsze źródła:
Musiklexikon: Vogl, Familie
Österreichisches Biographisches Lexikon